Ziekte van Parkinson

De ziekte van Parkinson is de meest voorkomende chronische hersenziekte. Parkinson uit zich door het trager worden van bewegingen of hevig trillen(tremoren) van de handen, benen, tong of kin. De ziekte van Parkinson is een zeer complexe ziekte. Het hoeft niet zo te zijn dat iedereen trager wordt met bewegen of last heeft van tremoren. 

Parkinson komt in de meeste gevallen voor bij 70 plussers.

 

Oorzaak

De ziekte van Parkinson kent een paar (mogelijke) oorzaken. In 5-10% van de mensen met Parkinson speelt erfelijkheid een rol. Op dit moment zijn er 6 genen bekent, die een rol spelen bij het krijgen van de ziekte. Er zijn ook gevallen bekent, waarbij mensen met een hersenontsteking(encafalitis), de ziekte van Parkinson overhouden. Toch blijft in de meeste gevallen de oorzaak van Parkinson onbekend.

Wat alle oorzaken echter wel gemeen hebben is de reductie van dopamine aanmaak in de hersenen. Dit veroorzaakt ook de verschijnselen bij Parkinson. Dopamine is een neurotransmitter(overdrachtstof). Dopamine zorgt ervoor dat impulsen uit de hersenen kunnen worden doorgeven aan neuronen(zenuwcellen). Doordat er een dopamine tekort is worden deze impulsen niet goed of niet doorgegeven.

 

Verschijnselen

Parkinson begint vaak met verandering in de manier van beweging, Dit is vaak aan een kant van het lichaam. Zo gaat bijvoorbeeld een hand trillen.

In de loop van de jaren zullen de verschijnselen steeds heftiger worden. De verschijnselen kunnen dan ook optreden aan de andere kant van het lichaam.

Enkele (meest voorkomende) verschijnselen van de ziekte van Parkinson zijn:

  • Trillen(tremoren) van de handen, benen, tong of kin
  • Moeite met het opstarten van bewegingen(akinese)
  • Trager worden van bewegingen(bradykinese)
  • Automatische bewegingen ontbreken(hypokinese)
  • Stijfheid van spieren
  • Moeite met het bewaren van het evenwicht
  • Moeite met het afremmen als men loopt
  • Moeite met schrijven
  • Minder uitdrukking in het gezicht.
  • Vermoeidheid

 

Risicofactoren

Erfelijkheid zal als risicofactor kunnen worden bestempeld, maar echte risicofactoren voor het krijgen van de ziekte van Parkinson zijn er niet. In de meeste gevallen is de oorzaak van deze ziekte onbekend. Wel kunnen Parkinsonachtige verschijnselen optreden bij een mangaanvergiftiging of koolstofmonoxidevergiftiging.

Omdat Parkinson vaker voorkomt bij mensen boven de 70, zou je kunnen zeggen dat veroudering een risicofactor is.

 

Onderzoek

De diagnose Parkinson kan niet met 100% zekerheid worden gegeven. Een neuroloog zal deze diagnose stellen op basis van een hersenscan(MRI of CT) en uiterlijke typeringen. Naast deze onderzoeken kan de diagnose Parkinson ook gesteld worden, als er een goede reactie is op de medicijnen. 

 

Behandeling

In de eerste plaatst zal met medicijnen worden geprobeerd, de verschijnselen van Parkinson onder controle te krijgen. Een van de medicijnen die wordt gebruikt bij Parkinson is Levodopa. Dit middel vult het dopamine tekort aan.

 

 

 

Naast Levodopa worden er ook andere medicijnen gebruikt. Een voorbeeld is Eldepryl. Eldepryl bevorderd het hergebruik van de stof dopamine in de hersenen.

 

Revalidatie:

Parkinson is een progressieve ziekte, dit wil zeggen dat de ziekte met de loop der jaren erger (kan) worden.

Om te voorkomen dat iemand steeds meer medicatie nodig heeft, kan het zinvol zijn iemand op te nemen voor revalidatie. Dit gebeurt in een revalidatiekliniek.                                       Tijdens revalidatie leert iemand leven en functioneren met Parkinson. Met behulp van oefeningen bij de ergo en fysiotherapeut kan de zelfredzaamheid in stand worden gehouden. Zo kan bijvoorbeeld het lopen worden geoefened met eventuele hulpmiddelen. Als praten, eten en/of drinken door Parkinson wordt bemoeilijkt kan met logopedie dit worden getraind.

Complicaties

De complicaties bij mensen met Parkinson kunnen erg varieren. Complicaties die (kunnen) voorkomen zijn:

  • Beschadiging van de huid door het trillen
  • Vallen tijdens het lopen
  • Incontinent van urine of ontlasting, door het niet goed functioneren van de spieren
  • Obstipatie doordat de darmen minder snel werken
  • Slikproblemen door het niet goed functioneren van keelspieren
  • Depressie door een verandering van het chemische mileu in de hersenen
  • Libido daling, hierdoor kunnen seksuele problemen ontstaan
  • Slaapproblemen door het moeilijk in slaap vallen, slapen mensen overdag
  • Dementie

 

Prognose

Parkinson is niet te genezen, de behandelingen kunnen alleen de verschijnselen van Parkinson beinvloeden. Parkinson is een progressieve ziekte, dit betekent dat de ziekte steeds erger wordt. Het hoeft niet zo te zijn, dat iemand elk jaar achteruit gaat. De ziekte kan ook enkele jaren stabiel blijven. Uiteindelijk zie je toch dat mensen met Parkinson zo hulp behoevend zijn, dat ze in een verpleegtehuis terecht komen.

Parkinson is op zichzelf geen dodelijke ziekte, vaak overlijden mensen door de complicaties van deze ziekte. Denk hierbij aan verstikken door verslikken, vallen of longonsteking(pneumonie).  

 

Epidemiologie

Parkinson komt bij 1 op 1000 mensen onder de 70 jaar voor. Hier speelt vaak erfelijkheid een rol. Terwijl Parkinson bij mensen boven de 70 jaar wel 20 op de 1000 mensen voorkomt. Parkinson komt voor bij alle rassen en culturen. Er wordt geschat dat er wereldwijd ongeveer 6.3 miljoen mensen met Parkinson zijn. Dit zouden er in Europa ongeveer 1.2 miljoen zijn.  Nederland telt ongeveer 50.000 mensen met Parkinson. 

_______________________________________________________________________________________

Bronnen:

Complicaties ziekte van Parkinson. (z.d.). Opgeroepen op 05 december, 2014, van Ingelicht: http://www.ingelicht.be/complicaties-ziekte-van-parkinson

Complicaties ziekte van Parkinson. (z.d.). Opgeroepen op 05 december, 2014, van Leefgids: http://www.leefgids.be/ziekte-van-parkinson/complicaties-ziekte-van-parkinson/

De ziekte van Parkinson: verschijnselen. (2014, april 27). Opgehaald van BTSG bibiliotheek: http://www.btsg.nl/infobulletin/parkinson-verschijnselen.html

Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. (2014, november 11). Medicijn: Eldepryl. Opgeroepen op 05 december, 2014, van Apotheek: http://www.apotheek.nl/Medische_informatie/Medicijnen/Producten/Eldepryl.aspx?mId=10704&rId=1703

Geneesmiddel Informatie Centrum van de KNMP. (2014, november 11). Medicijn: levodopa met carbidopa. Opgeroepen op 05 december, 2014, van Apotheek: http://www.apotheek.nl/Medische_informatie/Medicijnen/Medicijnen/levodopa_met_carbidopa.aspx?mId=10698&rId=1073

NHG-Standaard Ziekte van Parkinson. (2011, november 01). Ik heb de ziekte van Parkinson. Opgeroepen op 05 december, 2014, van Thuisarts: https://www.thuisarts.nl/ziekte-van-parkinson/ik-heb-ziekte-van-parkinson

ParkinsonNet. (sd). Diagnose. Opgeroepen op 05 december, 2014, van ParkinsonNet: http://www.parkinsonnet.nl/parkinson/diagnose

ParkinsonNet. (sd). Oorzaak. Opgeroepen op 05 december, 2014, van ParkinsonNet: http://www.parkinsonnet.nl/parkinson/oorzaak

ParkinsonNet. (sd). Over de ziekte van Parkinson. Opgeroepen op 05 december, 2014, van ParkinsonNet: http://www.parkinsonnet.nl/parkinson

ParkinsonNet. (z.d.). Behandelingen. Opgeroepen op 05 december, 2014, van ParkinsonNet: http://www.parkinsonnet.nl/parkinson/behandelingen

ParkinsonNet. (z.d.). Medicatie. Opgeroepen op 05 december, 2014, van ParkinsonNet: http://www.parkinsonnet.nl/parkinson/behandelingen/medicatie

Parkinsonziekte. (z.d.). Prognose Ziekte van Parkinson. Opgeroepen op 05 december, 2014, van Parkinsonziekte: http://www.parkinsonziekte.nl/prognose.html

VU medisch centrum. (z.d.). Bewegingsstoornissen. Opgeroepen op 05 december, 2014, van VU medisch centrum: http://www.vumc.nl/afdelingen/neurologie/4348904/4348908/

Ziekte van Parkinson. (2014, november 8). Opgeroepen op 08 december, 2014, van Wikipedia: http://nl.wikipedia.org/wiki/Ziekte_van_Parkinson

Ziekte van Parkinson. (z.d.). Opgeroepen op 05 december, 2014, van Gezondheid: http://www.gezondheid.be/index.cfm?fuseaction=art&art_id=1896#3

Ziekte van Parkinson. (z.d.). Opgeroepen op 05 december, 2014, van Medtronic: http://www.medtronic.nl/aandoeningen/ziekte-parkinson/index.htm

 

Afbeeldingen:

http://acces.ens-lyon.fr/acces/ressources/neurosciences/maladies-et-traitements/parkinson/causes/pet.jpg

http://assets.podomatic.net/ts/b8/16/e9/decisionis/1400x1400_10101959.jpg

http://pad1.whstatic.com/images/2/26/Increase-Dopamine-Step-7.jpg

http://www.baya.tn/wp-content/uploads/2014/08/sant%C3%A9-cerveau.jpg

http://www.virus.com.gr/site/media/k2/items/cache/080b4dffeeea98952b99d2915da0b69c_XL.jpg

 

Bovenstaande bronnen zijn op 05-12-2014 voor het laatst gecontroleerd op beschikbaarheid.